Η οπτική μας και η προσέγγισή μας στον θάνατο, είναι άμεσα και καθοριστικά συνδεδεμένη με το μεταφυσικό μας προφίλ. Η δική μου άποψη είναι πως οι άνθρωποι που θεωρούν πως μετά τον θάνατο δεν υπάρχει τίποτε και πως ό,τι είμαστε και ό,τι κάνουμε κάποτε τελειώνει αργά ή γρήγορα εδώ, είναι σίγουρο πως δίνουν στον θάνατο μία λανθασμένη αξία και υπόσταση. Θεωρώ πως δεν προάγει την εξελιξιμότητά μας το να βάζουμε ημερομηνία λήξης στην ατομικότητά μας.
Δεν παύω όμως να αναλογίζομαι πως η αποδοχή του τέλους (με τον θάνατο), χωρίζει τους υιοθετούντες αυτή την άποψη σε δύο στρατόπεδα βιοπορισμού. Το ένα στρατόπεδο είναι αυτό των ανθρώπων που η έννοια του θανάτου του κάνει να χάνουν την όρεξη για ζωή, για προσπάθεια, για εξέλιξη, για δημιουργία. Τα βλέπουν όλα μάταια και σπανίως κάνουν μεγαλεπίβολα όνειρα για το μέλλον...
Από την άλλη πλευρά όμως, υπάρχουν και άνθρωποι που αν και αποδέχονται πως ο θάνατος όντως είναι το τέλος, δεν παύουν να βλέπουν αυτή τη δεδομένη κατάσταση ως ένα στοίχημα με τον εαυτό τους. Τους γεννάται η επιθυμία να εξελιχθούν, βρίσκονται διαρκώς σε έναν "οργασμό" δημιουργικότητας και επενδύουν τόσο στην ποιότητα, όσο και στην ποσότητα των ενασχολήσεων για όσο θα ζουν. Πραγματικά θα έλεγε κανείς πως "τρώνε τη ζωή με το κουτάλι"...
Σε εντελώς διαφορετική οπτική κινείται η πλευρά των ανθρώπων που θεωρούν πως ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο από ένα μεταβατικό στάδιο, ένα "πέρασμα" από μία κατάσταση συνειδητότητας σε κάποια άλλη. Και σε αυτή την οπτική είναι λογικό να αποδεχόμαστε πολλούς θανάτους, βιολογικούς και μη.
Επίσης, σχετικά με διαφόρους ορισμούς όπως "επιθανάτιες εμπειρίες", έχω να πω ότι σωστά ορίζουμε ως
μεταθανάτιες τις εμπειρίες που συμβαίνουν μετά τον θάνατο αλλά τελικά δεν υπάρχουν
επιθανάτιες εμπειρίες αλλά μόνον
προθανάτιες...
Ο θάνατος δεν αποτελεί συμβάν με διάρκεια αλλά μία στιγμιαία αλλαγή συνειδησιακών καταστάσεων. Από το "πριν" του θανάτου, περνάμε άμεσα στο "μετά". Δεν ξεχνώ ποτέ τη φράση του Επίκουρου, ο οποίος σχετικά με τον θάνατο είχε πει το εξής:
...τελικά ο θάνατος, το μεγαλύτερο από όλα τα κακά, δεν έχει καμμία σημασία για εμάς, γιατί όταν εμείς είμαστε ζωντανοί, ο θάνατος απουσιάζει και όταν έρχεται ο θάνατος, εμείς δεν είμαστε πλέον εκεί...Τι να προσθέσει κανείς σε αυτόν τον φιλοσοφικό θησαυρό...
*όσο για τον
φόβο περί θανάτου, νομίζω πως τα Ελευσίνεια Μυστήρια ήταν η καλύτερη θεραπεία από αυτή τη φοβία...
